Εβραϊκή Συνοικία

Η Εβραϊκή Συνοικία της Βέροιας, ή αλλιώς Μπαρμπόυτα, βρίσκεται δίπλα στον ποταμό Τριπόταμο στη δυτική πλευρά της πόλης. Λέγεται, μάλιστα πως οι εβραίοι κατοίκησαν αυτήν την περιοχή, ήδη από την εποχή του Αποστόλου Παύλου. Η περιοχή είναι χτισμένη με μια καθαρά αμυντική πολεοδομική συγκρότηση και είναι απομονωμένη και περίκλειστη.

Η απότομη κλίση του εδάφους από την πλευρά του ποταμού δημιουργεί μια φυσική οχύρωση για την συνοικία, ενώ από τις άλλες πλευρές οι εξωτερικές όψεις του οικοδομικού συστήματος ολοκληρώνουν αυτό το αίσθημα απομόνωσης. Τα σπίτια της συνοικίας είναι χτισμένα το ένα δίπλα από το άλλο, δημιουργώντας ένα κλειστό τρίγωνο με μόνα ανοίγματα την στοά κάτω από τα σπίτια της οδού Μεραρχίας, η οποία οδηγεί στην Εβραϊκή Συναγωγή και με το δεύτερο άνοιγμα να βρίσκεται αντιδιαμετρικά απέναντι από το πρώτο.

Μέχρι σήμερα διατηρούνται πενήντα παλιά σπίτια μακεδονικής αρχιτεκτονικής και σε ορισμένα από αυτά υπάρχουν ακόμα οι εβραϊκές επιγραφές. Τα σπίτια και η συναγωγή της συνοικίας αναστηλώθηκαν το 1977, μέσω ειδικού προγράμματος του Δήμου Βέροιας, με την αρωγή εβραϊκών οργανισμών.

Στην δυτική όχθη του Τριποτάμου, βρισκόταν το εβραϊκό νεκροταφείο, απέναντι από την Μπαρμπούτα, στα 500 μέτρα. Η Εβραϊκή Συναγωγή, που στέκεται στην βορειοδυτική πλευρά της συνοικίας δίπλα στην όχθη του Τριποτάμου, επισκευάστηκε το 1850 με σουλτανικό φιρμάνι, ενώ σε αυτήν συναντάμε αρχιτεκτονικά στοιχεία προγενέστερων συναγωγών της Θεσσαλονίκης.

Το Βήμα (Τεβά) βρίσκεται στο κέντρο του χώρου, περιτριγυρισμένο από τέσσερις κίονες, το Ιερό (Εχάλ), πάλι, τοποθετείται στον ανατολικό τοίχο της συναγωγής. Το πάτωμα αποτελείται από ξύλινες σανίδες, ενώ στο κέντρο δεσπόζουν μωσαϊκά διακοσμητικά πλακάκια. Ο θρησκευτικός λουτρώνας (μικβέ) διασώζεται στο πίσω μέρος μέχρι και σήμερα.